گیربکس سایکلو، یکی از پرکاربردترین و معروفترین نوع گیربکس در صنایع مختلف میباشد. امروزه یک تحول عمیق در طراحی گیربکسها رخ داده است؛ در اصل، با حذف چرخ دنده از ساختار گیربکس سایکلو که اساس کار گیربکسها میباشد، برینگها جایگزین شده اند؛ البته که در ابتدا متخصصین، امید چندانی به آینده این وسایل نداشتند، اما هنگامی که خروجی گیربکس سایکلو را مشاهده کردند، نظرشان به طور کامل تغییر کرد. ما در این مقاله قصد داریم تا به ویژگیهای گیربکس سایکلو بپردازیم و بیابیم که چرا صنایع فولاد بیشتر از این نوع گیربکس کمک میگیرد.
گیربکس سایکلو چیست؟
گیربکسهای سیکلوئیدی، که به آنها کاهنده سرعت سیکلوئیدی نیز میگویند، سرعت شفت ورودی را به نسبت معینی کاهش میدهند. در این گیربکسها شفت ورودی یک یاتاقان که خارج از مرکز هست را وادار به حرکت میکند که این کار به نوبه خود باعث حرکت دیسک سیکلوئیدی میشود. محیط دیسک سایکلو به چرخ دندهای ثابت متصل شده که تعدادی پین و غلتک محور خروجی دارد و پینهای ذکر شده به طور مستقیم شفت خروجی را با چرخاندن دیسک سیکلوئیدی هدایت میکنند.
مکانیزم گیربکسهای سایکلو چگونه است؟
گیربکس سیکلوئیدی از اصول چرخ دندههای سایکلو برای ارائه نسبت دندههای بالا با پیچشی بسیار سفت، ظرفیت بار ضربهای قابل قبول، برگشت پایدار در طول عمر و سایش کم مورد استفاده قرار میگیرد. گیربکسهای سایکلو طرحهای متنوعی دارند؛ ولی اصل اساسی آنها شامل شفتی ورودی میباشد که به یک یاتاقان وصل میشود. این شفت باعث به حرکت درامدن یک دیسک سایکلو خارج از مرکز میشود. هنگام چرخیدن دیسک، لوبهای دیسک سیکلوئیدی مانند دندان عمل میکنند و با پینهایی روی یک چرخ دنده ثابت درگیر میشوند. چرخ دنده سیکلوئیدی همچنین پینهایی غلتکیای دارد که از طریق دیسک بیرون زدهاند. همین پینها به دیسکی خروجی متصل شدهاند که حرکت را به شفت خروجی منتقل میکنند.
در گیربکس سیکلوئیدی تعداد لوبها روی چرخ دنده سایکلو از تعداد پینها روی چرخ دنده حلقه کمتر میباشد؛ که همین امر باعث کاهش سرعت دستگاه میشود. برای اینکه از لرزیدن شفت خروجی جلوگیری شود، باید پینهای غلتکی متصل به دیسک خروجی در سوراخهایی با قطر بزرگتر از پین نصب شوند.
ساخت چرخ دنده سایکلو
ساختن چرخ دندههای سایکلو از چرخ دندههای پیچشی بسیار دشوارتر است و به مونتاژ بسیار دقیقی نیاز دارد؛ از طرف دیگر این چرخ دندهها مزایای قابل توجهی دارند. چرخ دندههای گیربکسی سیکلوئیدی به دلیل در تماس بودن غلتشی و تنشی، هرتز، اصحطکاک و سایش کمتری را در کنارههای پینها تجربه میکنند.
ویژگیهای گیربکس سایکلو کدام اند؟
چند نمونه از ویژگیهای گیربکسهای سایکلو عبارتاند از:
- گیربکس سیکلوئیدی توانایی آن را دارد که به نسبت کاهش سرعت ۱:۸۷ و انتقالی تک مرحلهای با راندمانی بیشتر از ۹۰٪ دست یابد. البته اگر این انتقال چند مرحلهای باشد نسبت کاهش سرعت بالاتر میرود.
- اندازه این گیربکس در حالت فشرده، به خاطر اصل انتقال سیارهای، شفت خروجی و شفت وروردی در همان خط محور بوده و اندازهاش تا جای ممکن کوچک میباشد.
- شرایط نگهداری آسان، طراحی خوب گیربکس، کاهش سرعت سیکلوئیدی، نصب و جداسازی آسان قطعات، حداقل تعداد قطعات و روانکاری ساده
- تولید آلودگی صوتی بسیار کم در حین کار
- پروفیل دندان سیکلوئیدی نسبت تماس بالایی را برای مقاومت در برابر ضربههای بسیار بالا فراهم میکند.
- این گیربکسها برای کاربردهای دینامیکی بسیار مناسب و ایده آل هستند.
- گیربکسهای سایکلو دارای هزینه کم برای نگهداری هستند، طول عمر بالا داشته و به طور کامل قابل اطمینان میباشند. این نوع از گیربکسها به حداقل تعمیر و نگهداری در مقایسه با دیگر گیربکسها نیاز دارند.
- قطعات داخلی این نوع گیربکسها برای اطمینان از کارایی بهینه، قابل تعویض هستند.
تحمل شوک در گیربکسهای سایکلو چقدر است؟
به دلیل اینکه گیربکس سیکلوئیدی لقی ندارد، پنچ برابر بیشتر از دیگر گیربکسها تحمل بار لحظهای دارد. این گیربکسها به صورتی طراحی شدهاند که تا ۵۰۰٪ توانایی تحمل شوک را نسبت به اضافه بار دارند.
قطعات گوناگون گیربکس سایکلو کدام اند؟
گیربکسهای سایکلو از چهار بخش اصلی تشکیل شده اند که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم؛
- شفت ورودی سرعت بالا
- بادامک سایکلویید که ممکن است تکی یا ترکیبی باشد
- میل بادامک
- شفت خروجی سرعت پایین
هرکدام از بخشهای گفته شده، خود به بخشهای گوناگون دیگری تقسیم میشود. همچنین ساختار داخلی این گیربکسها عبارتاند از:
- دیسک
- بیرینگ، این بخش شامل قفسه، رولر و نشیمنگاه میباشد
- بیرینگ خارج از مرکز
- شفت خروجی
- پین
- بوش
مزایای استفاده از گیربکس سایکلو
گیربکس سایکلو دارای مزایایی میباشد که باعث شده تا در صنایع گوناگون، به خصوص صنعت فولاد از آن استفاده شود؛ برخی از مزایای گیربکسهای سایکلو عبارتاند از:
- عملکرد آرام
- استهلاک پایین
- طراحی منحصر به فرد
- قابلیت تحمل شک بالا
- دارای قابلیت تحمل بار شدید
- دوام و عمر بالا
- راندمان مناسب
- دارای ضریب تبدیل بیشتر از ۱:۲۰۰ در سایزهای کوچک
- حرکت بسیار نرم یا
- مناسب برای کاربردهای خاص
- قدرت بالاتر از گیربکسهای خورشیدی و هلیکال
در چه صنایعی از گیربکس سایکلو استفاده میشود؟
همانطور که گفته شد، گیربکس سایکلو دارای مزایایی میباشد که باعث محبوبیت آن در صنایعی که در ذیل به آنها اشاره میشود، شده است.
- صنایع تولید کاغذ
- صنایع فولاد فولاد
- صنایع آب
- صنایع غذایی
- صنایع تولید شکر
- صنایع مخلوط کنندهها
- کانوایرها
- صنایع دارویی
نکات مهم انتخاب گیربکس سایکلو
برای اینکه بتوان یک گیربکس سایکلو مناسب را انتخاب کرد باید نکات مهمی را در نظر داشت. برخی از این نکات عبارتاند از:
- نوع و کاربرد
- نوع ماشین مصرفی گیربکس
- ساعات کار
- توان و دور ورودی
- روش نصب
جمع بندی
همانطور که در متن بالا گفته شد، گیربکسهای سایکلو دارای ویژگیهای منحصر به فردی میباشند. در ساختار داخلی این نمونه از گیربکسها، از برینگ بهره گیری شده و همین امر نیز باعث بالا رفتن قابلیت تحمل شک و قدرت آنها شده است. گیربکسهای سایکلو نسبت به گیربکسهای هلیکال و خورشیدی دارای دوام و طول عمر بالاتری میباشند. این نوع از گیربکس نسبت به انواع دیگر، دارای مزایای بیشتری بوده و قیمت آن نیز نسبت به امکاناتی که ارائه میدهد قابل توجیه است.
سوالات متداول
- چرا از گیربکسها در صنایع استفاده میشود؟
گیربکسها وظیفه تبدیل انرژی به قدرت مکانیکی را دارند؛ از همین رو در صنایع گوناگون مورد استفاده قرار میگیرند
- قیمت گیربکس سایکلو چقدر است؟
قیمت گیربکس سایکلو باتوجه به نوسانات قیمت مواد اولیه میتواند متغیر باشد.