تفاوت کفکش و لجن‌کش در چه مواردی است؟

خیلی از افراد به اشتباه کفکش و لجن‌کش را به عنوان دو دستگاه یکسان در نظر می‌گیرند. اما در واقعیت، این دو دستگاه دارای تفاوت‌های مهمی هستند و کاربردهای جداگانه‌ای دارند. این مطلب به معرفی تفاوت‌ها بین کفکش و لجن‌کش می‌پردازد. یکی از اصلی‌ترین تفاوت‌ها بین این دو، نوع سیالی است که انتقال می‌دهند. همچنین، تعداد و نوع پروانه‌های آن‌ها نیز متفاوت است. این تفاوت‌ها در این مقاله به طور جامع تشریح می‌شوند تا به شما کمک کند تفاوت کلیدی میان این دو دستگاه را درک کنید.

تعریفی خلاصه از پمپ کفکش و لجنکش

در ابتدا، بهتر است که مفهوم پمپ لجن‌کش را به‌خوبی درک کنیم و سپس به بررسی اختلافات بین این دو نوع پمپ بپردازیم. به عنوان نامش مشخص است، پمپ لجن‌کش مورد استفاده قرار می‌گیرد تا لجن، فاضلاب، و پساب‌ها را پمپاژ کند. احتمالاً شما هم به این واقعیت آشنا هستید که هر سال برای جشن نوروز و ترتیب سفره هفت‌سین، یک ماهی قرمز و تُنگ آن را خریداری می‌کنید. اگر آب تُنگ را منظم تعویض نکنید، بعد از چند روز، کف تُنگ می‌پوشد و مانند یک لایه لجنی نمایان می‌شود، که در واقعیت، از مدفوعات ماهی ناشی می‌شود.
حالا تصور کنید که یک استخر پرورش ماهی دارید که در آن هزاران ماهی وجود دارد. به طبع، با گذر زمان، کف استخر به لطف مدفوعات این ماهی‌ها پر می‌شود. در چنین شرایطی، برای حذف این مدفوعات از کف استخر، نیاز به یک وسیله دارید که دانسیته بالا داشته باشد. در اینجا می‌توان از پمپ لجن‌کش بهره برد که قادر به انتقال مواد با دانسیته بالا است.
حالا بیایید تصور کنیم که نیاز به خالی کردن یک استخر شنا داریم. آیا باید باز هم از پمپ لجن‌کش استفاده کنیم؟ جواب خیر است. برای این منظور، از پمپ کفکش استفاده می‌شود. این دستگاه را در کف استخر قرار داده و منتظر می‌مانیم تا آخرین قطره‌های آب را از داخل استخر خالی کند.

از این توضیحات مختصر می‌توانید تفاوت اساسی بین پمپ کفکش و پمپ لجن‌کش را درک کنید. اما برای درک بهتر، ما به طور جداگانه تفاوت‌های اصلی این دو دستگاه را تشریح خواهیم کرد.

اولین تفاوت، پمپاژ نوع سیال

اولاً، بیایید تفاوت‌های مهم بین پمپ کفکش و پمپ لجن‌کش را مورد بررسی قرار دهیم. یکی از اصلی‌ترین تفاوت‌ها نوع سیالی است که این دو دستگاه انتقال می‌دهند. پمپ کفکش برای جابجایی آب تمیز یا آب آلوده بدون ذرات درشت طراحی شده است. از سوی دیگر، پمپ لجن‌کش قادر است فاضلاب، لجن کف استخر، استخرهای پرورش ماهی، چاه‌های کثیف، و حتی آب آلوده با ذرات درشت را انتقال دهد.
یک ویژگی دیگر که این دو دستگاه را از یکدیگر متمایز می‌کند، وجود یا عدم وجود صافی روی دریچه ورودی آنها است. پمپ کفکش دارای یک صافی به نام استرینر بر روی دریچه ورودی خود است. اما در مقابل، لجن‌کش‌ها چنین صافی‌هایی را ندارند.

دومین تفاوت، مدل و تعداد پروانه

یکی از تفاوت‌های اصلی بین این دو دستگاه نوع و مدل پروانه‌هایشان است. پمپ کفکش از پروانه‌های نیمه‌باز یا بسته برای انتقال سیال استفاده می‌کند. از طرفی، پمپ لجن‌کش از پروانه‌های باز برای تسهیل جابجایی سیال استفاده می‌کند. به علاوه، پمپ‌های لجن‌کش از پروانه‌های کانالی برای کمک به انتقال بهتر سیال‌های سنگین استفاده می‌کنند.
یک تفاوت دیگر نه تنها در مدل پروانه بلکه در تعداد پروانه‌ها قابل مشاهده است. در پمپ کفکش، تمرکز بر سرعت انتقال و پرتاب به بالا قرار دارد. اصولاً از پمپ کفکش برای تخلیه استخرها و چاه‌ها به کار می‌رود. در مقابل، پمپ لجن‌کش برای انتقال لجن و فاضلاب به ارتفاع‌های بالا تنها مورد استفاده قرار می‌گیرد. بر اساس نیاز به انتقال آب به مناطق بالا، پمپ کفکش مدل‌های مختلف دارد، از تک پروانه تا دو پروانه. اما پمپ لجن‌کش تا مدل تک پروانه محدود می‌شود، به دلیل اینکه سیال ممکن است در داخل پمپ گیر کند.

سومین تفاوت، نوع موتور

یکی از عوامل مهمی که باید در تفاوت میان پمپ کفکش و پمپ لجن‌کش به آن توجه داشت، نوع موتوری که این دستگاه‌ها از آن بهره می‌برند است. این نوع موتور می‌تواند دارای دو ویژگی مختلف باشد: قابلیت غوطه‌ور شدن در آب که به آن “شناور” یا “مستغرق” می‌گویند، یا نبود این قابلیت که به موتور خشک معروف است.
مهم بودن این تفاوت در نوع موتور مختص کفکش است. تمام کفکش‌ها به عنوان پمپ‌های مستغرق طراحی شده‌اند و باید در آب قرار گیرند تا عملکرد بهینه داشته باشند. در مقابل، لجن‌کش‌ها می‌توانند دو نوع موتور داشته باشند: موتور مستغرق که در آب عمل می‌کند و موتور خشک که در محیط خشک عمل می‌کند. انتخاب بین این دو نوع موتور به نیاز و محل استفاده از دستگاه وابسته است.
در هر صورت، ارزیابی کنید که کدام نوع موتور برای شرایط خاص شما مناسبتر است؛ اما باید توجه داشت که استفاده از لجن‌کش‌های مستغرق معمولاً به عنوان گزینه بهتر در مواردی مانند انتقال پساب‌ها توصیه می‌شود، زیرا این دستگاه‌ها به طور مستقیم در آب کار می‌کنند و عملکرد مکشی بهتری دارند.

چهارمین تفاوت، نوع کاربری

دیگر تفاوت‌های اصلی میان پمپ کفکش و لجنکش به شرح زیر هستند:

1. شکل و ظاهر: پمپ کفکش به شکل استوانه‌ای طراحی شده و دهانه‌های ورودی و خروجی آن عمود بر یکدیگر قرار دارند. به عبارت دیگر، آب از دهانه پایینی وارد می‌شود و از دهانه بالایی خارج می‌شود. در مقابل، پمپ‌های آب خانگی به صورت افقی طراحی می‌شوند.
2.  خشک یا مستغرق: پمپ‌های آب خانگی از نوع موتور خشک استفاده می‌کنند. در حالی که پمپ کفکش فقط در مدل مستغرق تولید می‌شود. یکی از مزیت‌های پمپ‌های مستغرق این است که با توسط آب، دمای موتور کاهش می‌یابد که به معنای کاهش استهلاک و افزایش عمر مفید دستگاه است.

با توجه به این تفاوت‌ها، کاربری پمپ کفکش در واقع مشابه پمپ آب خانگی است. از این دستگاه در انواع ساختمان‌ها، آپارتمان‌ها، تأمین آب، کشیدن آب از چاه، کاربری در امور کشاورزی، آبیاری باغات، انتقال آب از مخازن آب و غیره می‌تواند باشد. در مقابل، پمپ لجن‌کش برای انتقال پساب، فاضلاب، استفاده در تصفیه‌خانه‌های آب، انتقال مایعات عفونی در بیمارستان‌ها و موارد مشابه استفاده می‌شود.

پنجمین تفاوت، توان موتور

همانطور که برداشتن یک قطعه سنگ یک تنی دشوارتر از جابجایی یک قطعه اسفنج ۱۰ کیلوگرمی است، پرتاب پساب، فاضلاب و لجن به بالا که دانسیته و وزن بیشتری دارند نیز کار دشواری است. به همین دلیل، موتورهای مخصوص لجن‌کش‌ها باید دارای قدرت بیشتری باشند نسبت به کفکش‌ها.
برای اطلاعات بیشتر در مورد توان موتورهای این دستگاه‌ها، می‌توانید پلاک مشخصات هر مدل پمپ را مورد بررسی قرار دهید. معمولاً توان موتور با واحد اسب بخار (HP) نمایش داده می‌شود. البته، در برخی موارد، این توان با واحد کیلووات (Kw) نیز نمایش داده می‌شود.

ششمین تفاوت، جای دهانه ورودی و خروجی

آخرین تفاوت میان کفکش و لجن‌کش به طراحی دهانه‌های ورودی و خروجی آن‌ها بازمی‌گردد. این تفاوت به دلیل نوع و مدل پروانه‌های مورد استفاده در این دستگاه‌ها اتفاق می‌افتد. در بیشتر پمپ‌های کفکش، دهانه ورودی یا در زیر دستگاه قرار دارد یا در کنار آن (در قسمت پایین)، و دهانه خروجی همگی در بالای دستگاه قرار دارند.
اما در مورد پمپ‌های لجن‌کش، وضعیت کمی متفاوت است. به عبارت دیگر، دهانه ورودی در زیر دستگاه یا در کنار آن قرار گرفته و دهانه خروجی نیز در همان قسمت زیر یا در جوانب آب قرار دارد، نه در بالای دستگاه. علت این تفاوت نیز به تفاوت در مدل پروانه‌های استفاده شده در این دستگاه‌ها برمی‌گردد. این امکان را فراهم می‌کند که در صورت گیر کردن مواد اضافی در پمپ، آن‌ها به راحتی خارج شوند و نیاز به باز کردن پمپ لجن‌کش نباشد.

جمع بندی

تفاوت‌های میان پمپ لجن‌کش و پمپ کفکش از جوانب مختلفی نظیر نوع موتور، توان، طراحی دهانه‌ها و پروانه‌ها، مکان قرارگیری دهانه‌ها، و کاربردهای مختلف ناشی می‌شوند. پمپ لجن‌کش به علت قدرت مکش و انتقال مواد با دانسیته بالا، برای انتقال پساب، فاضلاب، تصفیه‌خانه‌ها و مایعات عفونی بیمارستانی مناسب است، در حالی که پمپ کفکش برای منتقل کردن آب تمیز یا آلوده بدون ذرات بزرگ استفاده می‌شود. انتخاب بین این دو دستگاه بستگی به نیاز و محل استفاده دارد و در نهایت، توجه به توان موتور و طراحی دهانه‌ها نقش تعیین‌کننده‌ای در این انتخاب خواهد داشت.

سوالات متداول

• تفاوت اصلی بین پمپ لجن‌کش و پمپ کفکش چیست؟
  تفاوت اصلی بین این دو دستگاه در نوع موتور، توان، و کاربردهای مختلف آن‌ها است. پمپ لجن‌کش برای انتقال پساب، فاضلاب، و مایعات عفونی استفاده می‌شود، در حالی که پمپ کفکش برای انتقال آب تمیز یا آلوده بدون ذرات درشت مناسب است.
• آیا تفاوت در توان موتور میان پمپ لجن‌کش و پمپ کفکش مهم است؟
  بله، توان موتور در این دستگاه‌ها بسیار مهم است. پمپ لجن‌کش باید دارای توان بیشتری باشد، زیرا مواد با دانسیته بالا را انتقال می‌دهد. در مقابل، پمپ کفکش برای انتقال آب در ارتفاع‌ها مناسب است و نیاز به توان موتور کمتری دارد.
• چه عواملی تعیین‌کننده در انتخاب بین پمپ لجن‌کش و پمپ کفکش هستند؟
  در انتخاب میان این دو دستگاه، عواملی مانند نیاز محیط، نوع موادی که باید انتقال داده شود، توان موتور، طراحی دهانه‌ها و پروانه‌ها نقش اساسی ایفا می‌کنند. بستگی به نیاز و شرایط خاص، یکی از این دو دستگاه مناسب‌تر خواهد بود.