نصب سرى يا موازى پمپ‌ها

پمپ يا تلمبه یک وسيله مكانيكى است كه مايعات از طريق آن با افزايش فشار جريان، امكان جابه‌جایی مايعات را به ارتفاعى بالاتر يا حتى پايين دست‌ تر فراهم مى‌آورد. به طوركل، پمپ به دستگاهى گفته مى‌شود كه انرژى مكانيكى را از يک منبع خارجى اخذ و به سیال مايعى كه از آن عبور مى‌کند، انتقال مى‌دهد، در این مقاله با نصب پمپ آب خانگی آشنا می شویم.

واحدهاى اندازه‌گیری در پمپ‌ها

• آبدهى، ( دبى )
• هد ( ارتفاع ) يا فشار پمپ
• فشار ( Pressure )
• افت ارتفاع پمپاژ
• جرم مخصوص سيالات

نصب موازى پمپ

در زمان بهره‌بردارى از یک پمپ، به دبى بيشترى نياز پيدا خواهيم كرد؛ در صورت باز نبودن شير به طور كامل آن را به صورت آرام و تدريجى باز مى‌کنیم، دبى افزايش مى‌یابد ولى از طرفى هد شديدا افت مى‌کند.
راه حل‌های متفاوتى براى تامين دبى بيشتر وجود دارد؛ استفاده از پمپ بزرگ‌تر یک راه کارآمد خواهد بود. اما توجه داشته باشید، كه آيا انتخاب يک پمپ بزرگ‌تر هميشه تنها راه حل مناسب است؟
واضح است كه پمپ بزرگ، هزينه خريد و تعمير و همچنين نگهدارى بيشترى دارد؛ از طرفى فرض كنيد كه شما فقط در زمان‌های خاصى به دبى بيشتر نياز داريد و در بيشتر موارد پمپ كوچک تر جوابگوى دبى مورد نياز شما خواهد بود. در شرايطى كه از پمپ بزرگ‌ تر در دبى كم استفاده شود، خروجى پمپ كم خواهد بود؛ بنابرين سيال به طور پيوسته در داخل پمپ مى‌چرخد و گرم مى‌ شود. گرم شدن سيال باعث مى‌ شود كه بدنه پمپ و قسمت‌های داخلى پمپ گرم شود و اين موضوع مى‌تواند خرابى پمپ را به دنبال داشته باشد. بهترين راه حل براى تامين دبى بيشتر استفاده از چند پمپ كوچک و نصب آن‌ها به صورت موازى است براى بدست آوردن منحنى H/Q پمپ‌ های موازى دبى پمپ‌ ها را در یک هد ثابت باهم جمع كرده و منحنى را رسم مى‌کنیم تا به صورت عينى شاهد پروسه كار باشيم.

آيا به هم بستن دو پمپ يكسان به طور موازى، تاثيرى بر افزايش دبى دارد؟

دبى پمپ را A ليتر بر ثانيه فرض كنيد، منحنى H/Q را براى پمپ مورد نظر در نظر داشته باشيد. منحنى عملكرد سيستم را از آن عبور می‌دهیم تا نقطه كاركرد، بدست بيايد، منحنىH/Q را براى دو پمپ موازى يكسان رسم مى‌کنیم. هد كلى را a در نظر مى‌گیریم؛ باتوجه به معادلات، دبى كلى سيستم افزايش پيدا مى‌کند.!
درنتيجه، موازى بستن دو پمپ مشابه، دبى را دوبرابر دبى اوليه خواهد كرد؛ همانطور كه از منحنى‌ دبى هر كدام مشخص است، دبى هركدام از آن‌ پمپ‌ها، وقتى با پمپى ديگر به صورت موازى نصب مى‌شود، بیشتر است.

تركيب سرى پمپ

در زمان استفاده از پمپ، اگر به هد بيشترى نياز پيدا کنیم، با بستن شير به آرامى هد افزايش پيدا مى‌كند؛ اما از طرفى دبى به شدت كم مى‌شود. استفاده از پمپ بزرگ‌تر براى تامين هد بيشتر راه حل مناسبى نيست؛ بلکه بهترين روش براى تامين هد مورد نياز، استفاده از چند پمپ كوچک و نصب آن‌ها به صورت سرى است. به طوركلى، دبى تمامى پمپ‌ها يكى است و هد خروجى كل پمپ‌ ها از جمع هد پمپ‌ ها در آن دبى حاصل مى‌شود؛ براى بدست آوردن منحنى H/Q پمپ‌های سرى، هد پمپ‌ها را در دبى ثابت باهم جمع مى‌کنیم.

سرى و موازى بستن پمپ‌ها

در بعضى شرايط لازم است به جاى استفاده از يك پمپ آب از چند پمپ آب به صورت سرى يا موازى استفاده كرد. به عنوان مثال، در فشار بالا و دبى كم مناسب‌تر است از دو پمپ آب سری، جهت تامين فشار مورد نظر استفاده كرد؛ چراكه در پمپ آب، سرى هد توليدى پمپ آب باهم جمع مى‌گردد.
در شرايطى كه دبى زياد باشد، از چند پمپ آب موازى براى تامين دبى استفاده مى‌شود. در سيستم آب‌رسانی جهت اصلاح سيستم و تامين كمبود هد ممكن است نياز به نصب پمپ آب سانتريفيوژ جديد به صورت سرى يا پمپ آب قبلى باشد. در پمپ آب سرى در هر دبى، هد توليدى دو پمپ آب با يكديگر جمع شده و در پمپ آب موازى در هر هد خاص، دبى دو پمپ آب با يكديگر جمع مى‌شود.

نكات مهم درباره سرى و موازى بستن پمپ‌آب خانگی

• در نصب پمپ آب خانگی مدل سرى از آنجا كه پمپ در مكش خود فشار خروجى پمپ اول را دارد، كلا محفظه پمپ تحت فشار بوده و لازم است اجزا و سيستم آب‌بندى بر اساس فشار بالا پيش‌بینی شود.
•  در انتخاب پمپ آب موازى چنانچه يک پمپ از مدار خارج شود، لازم است تا پيش‌بینی شود كه پمپ ديگر بتواند باتوجه به ميزان NPSH در سيستم مورد نظر عمل كند.
•  در پمپ آب موازى، تقسيم شدن بار بر روى دو پمپ اهميت دارد؛ البته اگر دو پمپ مشابه باشند، مسئله چندان مهم نيست ولى در پمپ آب متفاوت در دبى ممكن است مسئله ساز باشد، كه لازم است حفاظت مربوطه پيش بينى شود.
•  چناچه محرك دو پمپ آب موازى مشابه نباشند، يكى نبودن دور پمپ ممكن است منجر به تاثير منفى بر عملكرد پمپ داشته باشد.
• معمولاً دو پمپ آب مشابه به طور كامل وجود ندارد؛ چراكه هر پمپ باتوجه به ساخت آن پمپ و خوردگى پيش آمده حين كار تفاوتى با پمپ هم‌ردیف خود دارد كه همين تفاوت منجر به متفاوت بودن منحنى مشخصه پمپ خواهد شد.
•  در سيستمى كه در زمان مختلف، دبى متفاوت نياز است، استفاده از پمپ آب موازى مناسب است كه بر اساس نياز شبكه تعداد مختلف پمپ در طول شبانه روز، استفاده خواهد شد.

تاثير استفاده از دو پمپ يكسان بر روى هد كلى سيستم

اگر هد پمپ، a متر باشد، منحنى H/Q را براى پمپ رسم مى‌کنیم و منحنى عملكرد سيستم را مى‌کشیم؛ محل تقاطع را نقطه A مى‌نامیم و منحنى H/Q را براى پمپ‌های سرى، رسم مى‌کنیم. دبى و هد كلى سيستم ثابت است؛ همچنين محل تقاطع منحنى عملكرد با منحنى H/Q پمپ‌هاى سرى را نقطه B مى‌نامیم. اگر هد دوبرابر افزايش مى‌یافت، به نقطه C می‌رسیدیم؛ درحالى كه محل تقاطع نقطه B خواهد بود.
بنابرين در نصب پمپ آب خانگی مدل سرى مشابه هد نهايى را دو برابر نخواهد كرد؛ همانطور كه از توضيحات منحنى‌ها مشخص است، هد هركدام از پمپ‌ها زمانى كه به تنهايى در مسير قرار مى‌گیرد، از هد هركدام از آن‌ها زمانى كه به صورت سرى نصب مى‌شود، بيشتر است.