پمپ وکیوم، یکی از دستگاههایی است که دارای کاربردهای گوناگون، در حوزههای مختلف میباشد. این دستگاه در بیشتر صنایع و کارخانهها استفاده میشود و انواع متنوعی نیز دارد. یکی از کاربردهای پمپ وکیوم در بیمارستانها است. پس اگر قصد خرید پمپ وکیوم برای بیمارستان یا مراکز درمانی را دارید، به ویژگیها و امکانات آن توجه کنید تا بتوانید بهترین نوع را خریداری کنید. ما در این مقاله قصد دارید تا به ویژگیهای پمپ وکیوم و کاربرد آن در بیمارستانها بپردازیم؛ همراه ما باشید.
پمپ وکیوم چیست؟
پمپ وکیوم دستگاهی است که برای ایجاد خلاء، در کاربردهای گوناگون بکار میرود. قدرت مکش یک پمپ خلاء، نشان دهنده میزان مکش حجم گاز بر حسب متر مکعب بر ساعت میباشد. در اصل، کار پمپ وکیوم، مکش و تخلیه مولکولهای هوا یا انواع گازها از یک محیط بوده تا در مخزن وکیوم فشاری پایینتر از فشار اتمسفر ایجاد شود. پمپ وکیوم در انواع خشک، روغنی و آبی تولید و ارائه میشود.
مشخصات پمپ وکیوم
یک سیستم وکیوم، از یک یا چند پمپ وکیوم، مخازن وکیوم، فشارسنج، انواع شیرها، تلهها، اتصالات و لولههای اتصال تشکیل شده است. مهمترین قسمت یک سیستم خلاء، پمپ خلا آن میباشد.
انواع پمپ وکیوم
پمپهای وکیوم از لحاظ نحوه خنک کاری به ۳ دسته اصلی تقسیم میشوند:
- پمپ وکیوم خشک
- پمپ وکیوم روغنی یا پمپ وکیوم رینگ روغ
- پمپ وکیوم آبی یا پمپ وکیوم رینگ آب
پمپ وکیوم خشک
پمپ وکیوم خشک، در رده پمپهای وکیوم با خلاء دقت کم قرار میگیرند که اغلب در محیطهای بسیار خورنده به کار میروند که باقی وکیوم پمپها نمیتوانند در آن محیط کار کنند. این نوع پمپهای وکیوم به هیچ سیالی از جمله آب و روغن نیاز نداشته و خنککاری آن توسط هوا انجام میشود. خلاء نهایی تولیدی در این مدل پمپ، خشک بین ۷۰۰ تا ۱۰ میلی بار میباشد. از این مدل وکیومهای بدون روغن میتوان به مدل اجکتیو که در محیطهای با فشار هوای زیاد کار میکنند و مدل پمپ وکیوم دیافراگمی، که در ۸۰٪ محیطها کار میکنند، اشاره داشت.
مکانیزم پمپهای وکیوم خشک، اغلب به صورت روتاری، اسکرال، کلاو، پیستونی و دیافراگمی بوده که بسته به کاربری و ظرفیت مورد نیاز میتوان نوع آن را مشخص نمود.
مزایای پمپ وکیوم خشک
- طول عمر بالا و دوام طولانی
- اصطحلاک پایین
- عاری بودن از روغن و کارکرد دور از آلایندگی روغن
- ایجاد خلاء و همزمان ایجاد فشار هوادهی در بعضی مدلهای پمپ وکیوم خشک
- کم صدا بودن و بدون آلایندگی
- حجم پایین
- قیمت به صرفه و نسبتاً مناسب
پمپ وکیوم روغنی
برای داشتن خلاء با دقت بالا پمپ وکیوم روغنی مناسب میباشد. مکانیزم مدل روغنی اغلب به صورت روتاری وین یا روتاری پیستونی بوده و در دو مدل پمپ وکیوم تک مرحله و پمپ وکیوم دو مرحله تولید میشود.
پمپ وکیوم رینگ روغن، به صورت روتاری میباشد که در آن دو تیغه توسط روتور، ۱۸۰ درجه چرخانده میشود، هوا از یک طرف وارد شده و پس از ایجاد مکش و وکیوم توسط مکانیسم پمپ روغنی، از سمت دیگر خارج میشود. پمپ وکیوم روغنی، همواره باید روغن داشته باشد و در صورت کم بودن سطح روغن در محفظه و تغییر کیفیت روغن، پمپ خلاء رینگ روغن خیلی زود مستهلک میشود و دچار افت فشار میشود. در این مدل پمپ، روغن نقش عایقکاری، خنککاری و روغنکاری بخشهای گوناگون پمپ را بر عهده دارد. خلاء تولیدی این مدل از بین ۱۰۰ تا ۴-۱۰ میلی بار با ظرفیت ۲ تا ۵۰۰ مکعب بر ساعت بوده و کیفیت روغن درون آن برای آببندی در فشارهای پایین کم موثر است. این مدل پمپ وکیوم، مانند هر وسیله دیگری که با روغن کار میکند دارای خروج بخار دود و روغن از اگزوز میباشد، از همین رو، پمپ خلا روغنی باید در فضایی با گردش هوا مستقر شود.
مزایای پمپ وکیوم روغنی
- قابلیت ایجاد خلاء با دقت بسیار بالا در بیشتر صنایعی که نیاز به خلاء دارند.
- قابلیت استفاده به عنوان یک پمپ وکیوم پشتیبان
- دارای وزن پایین
- خنک کاری پمپ وکیوم با روغن
- راندمان بسیار بالاتر
- ابعاد کم
- قیمت مناسب
- ارتعاشات صوتی و لرزش کمتر
- مناسب برای ایجاد خلاءهای بالا
- منطبق با استانداردهای روز دنیا
پمپ وکیوم آبی
پمپ وکیوم آبی، از جمله پمپهای وکیوم روتاری میباشد که از آب جهت خنککاری و روانکاری پمپ وکیوم استفاده میکند. طراحی این پمپ، به گونهای است که با استفاده از شیر کاویتاسیون، ارتعاشات کمی در زمان کارکرد را داراست. قیمتی مناسب دارد و با ظرفیت ۲۵ تا ۱۰۰۰۰ مکعب بر ساعت و فشار نهایی ۳۳ میلی بار، محبوبترین و پرکاربردترین مدل وکیوم پمپ بوده که اغلب در جابهجایی گازها و مایعات مورد استفاده قرار میگیرند. این نوع پمپ وکیوم، نیازمند یک مایع به عنوان سیلینگ میباشند که قبل از شروع به کار پمپ، باید داخل محفظه آن، حداقل تا مرکز دستگاه با آب پوشانده شود.
این نوع از پمپ، برای مکش بخارات اسیدی و خورنده بهترین انتخاب میباشد؛ چراکه با متریال استیل نیز قابل ساخت است. این نوع از پمپ انواعی دارد که شامل موارد زیر است:
- تک پروانه
- دو عدد پروانه که به شکل دو پمپ وکیوم کار میکنند
- پمپ وکیوم آبی با دو پروانه و بیشتر
مزایای پمپ وکیوم آبی
- کاهش توان مصرفی درمقایسه با دیگر مدلها
- فشار خلاء نهایی بالا و متوسط برای اکثر کاربریها
- قابلیت ایجاد خلاء در محیطهای مرطوب
- افزایش راندمان پمپ خلاء آبی
- کارکرد بدون لرزش
- عدم نیاز به روغنکاری داخلی
- قابلیت مکش انواع گازها و مایعات
- طول عمر بالا و به صرفه
- هزینه تعمیر و نگهداری کم
- قیمت به صرفه
کاربرد پمپ وکیوم
فرآیند وکیوم، در موارد کوچک و خانگی تا مراکز بهداشتی درمانی و نیز صنایع بزرگ کاربرد داشته که برخی از آنها شامل موارد زیر میباشد:
- جاروبرقیهای خانگی
- بیمارستانها
- صنعت غذایی
- صنایع خودروسازی
- صنایع فلزی و چوبی
- صنایع لاستیک سازی و پلاستیکسازی
- ریختهگری
- بسته بندی
- فرمینگ با خلاء
- داروسازی
- پمپهای خلاء آزمایشگاهی
کاربرد پمپ وکیوم بیمارستانی
پمپ وکیوم در ساکشنهای بیمارستانی کاربردهای گوناگونی دارد. به طور کلی، دستگاه ساکشن بیمارستانی هنگامی استفاده میشوند که بیمار جسم مایع یا نیمه مایعی در حلق یا نای دارد که مسیر را بسته است. در اینجا سناریوهایی بیان شده که در آن بیماران و مراقبین سلامت، ممکن است از یک دستگاه ساکشن قابل حمل بهره بگیرند:
- در زمان مراقبت بیمار
- پیش بیمارستانی
- داخل بیمارستانی
در زمان مراقبت از بیمار
در صورتی که بیماران نتوانند ترشحات خود را به علتهای گوناگونی تخلیه کنند، ممکن است نیاز به دستگاه ساکشن در خانه داشته باشد. این موارد، شامل بیماران دریافت کننده مراقبت تسکینی بوده که برایشان سخت است که ترشحات خود را تخلیه کنند.
پیش بیمارستانی
آسپیراتورهای قابل حمل، تجهیزات پیش بیمارستانی هستند، چراکه نقش حیاتی در کمک به کارکنان اورژانس برای پایدار کردن موارد ABC دارد. در عمل اینگونه است که، کارکنان پیش بیمارستانی (اورژانس و آمبولانس) اغلب برای درمان طیف وسیعی از بیماران از دستگاههای ساکشن قابل حمل استفاده میکنند. این طیف شامل قربانیان ترومایی، که در راه هواییشان خون بوده و محتویات استفراغشان وارد راه هوایی شده است، میشود.
داخل بیمارستانی
اغلب بیمارستانها، اتاقهای مجهز به دستگاههای ساکشن ساکن و نصب شده در دیوار، میباشند. مراقبین سلامت اغلب از آسپیراتورهای غیر قابل حمل، برای پروسیجرهای استاندارد مانند تراکئوستومی، ناراحتیهای سینوس و برش لوزهها استفاده میکنند. ضمن اینکه، بیمارستانها و مراکز درمانی، تعداد کم و محدودی ساکشن قابل حمل دارند که برای موارد خاص استفاده میشوند. به عنوان مثال، اگر بیمار نیاز به یک آسپیراتور داشته باشد، اما هیچ آسپیراتور دیواری در اتاقش نباشد، تیم مراقبت به جای جابهجا کردن بیمار به یک اتاق دیگر، یک آسپیراتور قابل حمل را استفاده میکنند و بعداً آن را پس میدهند. همچنین هنگامی که ظرفیت بیمارستان تکمیل شده باشد، دستگاههای قابل حمل برای درمان بیمارانی که در بیرون اتاق هستند، استفاده میشوند.
اجزای دستگاه ساکشن
- باطریهای یکبار مصرف یا قابل شارژ دستگاههای ساکشن به منظور ایجاد ظرفیتهای دستگاه در نبود منبع برق قابل اتکا، با باطریهای قدرتمندی مجهز میشوند.
- پمپ ساکشن اغلب، درون آسپیراتور قرار داده میشود. این پمپ دلیل ایجاد فشار منفی بوده و برای عملکرد دستگاه ساکشن ضروری است.
- لوله اتصال، پمپ وکیوم را به مخزن جمع آوری متصل میکند. به هیچ وجه نباید محتوای مخزن جمع آوری را لمس کرد.
- لوله استریل بیمار به سر ساکشن متصل شده و ترشحات را به مخزن جمعآوری حمل میکند. لوله استریل باید بعد از هر عملیات ساکشن به طور مناسب و کامل دفع شود.
- مصرف یک بار مصرف، ترشحات بیمار را نگاه میدارد و به هنگامی که مایعات زیادی از بیمار مکش میشود، قابلیت حفاظت از سریز شدن را دارد. مخزن دستگاه باید یکبار مصرف باشد تا اطمینان از اینکه، تمام اجزای دستگاه ساکشن استریل باقی بماند، وجود داشته باشد.
- دستگاههای ساکشن قابل حمل دارای کابل برقی هستند که میتواند هنگامی که شارژ دستگاه رو به اتمام است، برای شارژ به کار گرفته شود.
- به صورت ایدهآل، مخزن یک بار مصرف باید از استفاده از فیلترهای باکتری برای پیشگیری از آلودگی اجزای داخلی آسپیراتور به طور کامل پشتیبانی کند.
جمع بندی
همانطور که در متن بالا گفته شد، دستگاه ساکشن و پمپ وکیوم یکی از ابزارالات مهم در بیمارستانها و حوزههای پزشکی میباشند. این دستگاهها دارای انواع متفاوت و سایزهای مختلفی بوده که باید باتوجه به نیاز و کارایی، بهترین گزینه را برگزید. نکته قابل توجه آن است که خرید پمپ وکیوم، بسیار تخصصی بوده و در پروسه خرید، باید حتماً از یک متخصص کمک بگیرید.
سوالات متداول
- قیمت پمپ وکیوم چقدر است؟
قیمت این دستگاه، باتوجه به نوسانات قیمت مواد اولیه آن، میتواند متفاوت باشد.
- کاربرد پمپ وکیوم بیشتر در کدام قسمت از بیمارستانهاست؟
پمپ وکیوم بیشتر در بخش مراقبت از بیماران بد حال به کار میرود.