آشنایی با پمپ دنده ای

اگر به کارخانه های تولید مواد غذایی مانند شکلات، خمیر پیتزا، نان های فانتزی و یا پالایشگاه های نفت، بنزین، گاز مایع رفته باشید، پمپی را مشاهده می کنید که شکل ظاهری آنها کمی متفاوت تر از سایر پمپ ها است. پمپ دنده ای در صنایع نام برده شده کاربرد بسیاری داشته و از آنها برای انتقال سیال های مورد نظر استفاده می کنند.

معرفی پمپ دنده ای

صنعتگران پمپ های خود مکش را اغلب با عنوان پمپ غلیظ کش می شناسند( البته برای جابجایی مواد رقیق هم استفاده می شوند) این پمپ ها با حرکت چرخشی چرخ دنده ها سیال (مایع غلیظ و یا رقیق) را جا به جا می کنند. تمامی پمپ های دنده ای، پمپ های خودمکش و یا self prime هستند البته به آنها پمپ جابجایی مثبت هم گفته می شود.

انواع پمپ های دنده ای

پمپ دنده خارجی

نکته بسیار با اهمیت در این دسته از پمپ های دنده ای قابلیت تنظیم میزان دبی می باشد با این وجود برای جابجایی مایعاتی مانند اسید و باز، انواع پلیمر ها، سوخت و مواد شیمیایی بسیاری استفاده می شوند.

 آنچه که این دسته از پمپ ها از سایر مدل ها متمایز می کند طول عمر بالا، کاربرد بالا در صنایع مختلف و قیمت مناسب آنها می باشد و البته ذرات درون سیال های جامد سبب خوردگی چرخ دنده ها می شود که باعث نارضایتی برخی از افراد می باشد.

از استنلس استیل، چدن، برنز و پلیمر در ساخت بدنه و چرخ دنده ها استفاده می شود.

جنس شافت این مدل از پمپ های دنده ای استیل، سرامیکی، آلومینیوم و فولاد آلیاژی است.

جنس بوش از برنز، کربن، استیل سیلیکون کارباید می باشد.

برای آب بندی این دسته از مکانیکال سیل(تک و دوبل) پکینگی، لیپ سیل و مگنتی استفاده می شود.

مزایای استفاده از پمپ دنده خارجی

• سرعت و فشار بالا
• قیمت مناسب
• استفاده از متریال متنوع
• قابلیت استفاده به جای دوزینگ پمپ ها به دلیل دقت و کارایی بالا
• حساسیت کم به گرد و غبار
• کارکرد روان با کمترین صدا

پمپ دنده داخلی

پمپ های خود مکش داخلی توانایی مکش (چرخش) از دو جهت را داشته یعنی می توان از آنها هم برای پر کردن و خالی کردن استفاده کرد علاوه بر آن از آنها برای پمپاژ مواد غلیظ و رقیق مانند انواع حلال ها، روغن ها، گاز مایع، نفت، بنزین الکل، آسفالت، شکلات، کره بادام زمینی، چسب و غیره استفاده کرد پمپ های دنده ای داخلی به پمپ های ماه و ستاره شهرت دارند. تنها ایراد این دسته از پمپ های خودمکش سرعت پایین در کارکرد آنها می باشد.

در بدنه و چرخ دنده ها از فولاد آلیاژی، چدن، استنلس استیل، برنز، پلیمری(تفلونی) استفاده می شود

بوش پمپ های دنده ای داخلی از جنس کربن گرافیت، سیلیکون کارباید، سرامیک، برنز می باشد.

شافت پمپ های دنده ای داخلی از جنس استنلس استیل و فولاد آلیاژی می باشد.

برای آب بندی این پمپ ها از مکانیکال سیل( تک و دوبل)، کارتریجی، مگنتی و پکینگی استفاده می شود.

مزیت استفاده از پمپ  های خود مکش داخلی

با نظر سنجی از افرادی که از پمپ های خودمکش دنده ای داخلی استفاده کرده اند به این نتیجه رسیده ایم که این پمپ ها دارای مزیت های زیر هستند.

• تعمیر و نگهداری آسان
• مناسب برای سیالات با ویسکوزیته بالا
• کارکرد خشک در مدت زمان کوتاه
• کاهش کاویتاسیون به دلیل NPSH پایین
• قابلیت کارکرد در دو جهت(پر کردن و خالی کردن)
• تنوع در جنس بدنه و کاربرد

کاربرد پمپ دنده ای

• پمپاژ مواد غذایی
• پمپاژ روانکار ها
• پمپاژ انواع روغن های خوراکی
• پمپاژ سوخت
• پمپاژ مواد پلیمر
• صنایع نفت و گاز

نتیجه گیری

پمپ های خود مکش دنده ای با توجه به نوع ساختاری که دارند می توانند حجم بالایی از سیال (غلیظ و رقیق) را با سرعت بالا جا به جا کنند. این پمپ ها علاوه بر کارایی بالا در انتقال مواد مختلف می توانند تا دمای 180 درجه سانتی گراد بدون هیچ گونه آسیبی به خود کار کنند. و همچنین طراحی کوچک و منحصر به فرد آنها را متمایز می نماید.

منابع

1. https://www.michael-smith-engineers.co.uk/resources/useful-info/gear-pumps
2. https://www.northridgepumps.com/article-84_what-are-gear-pumps